Joodse school Utrecht
.

Karl Kupferschlag

Verzuchting: In de zoektocht naar de levensverhalen van de kinderen van de Joodse school zou ik zo graag iets persoonlijks vinden over die leerling; een foto, een poesiealbum, een anekdote. Iets persoonlijks over Karl is niet te vinden. Het enige wat ik kan doen is het pad volgen van zijn gezin. 

Karl is in 1930 in een welgesteld gezin geboren. Vader Frits is directeur van een elektrische apparaten fabriek: Kupferschlag & Co.[1] Als Karl twee jaar is komt op 30 januari 1933 Hitler aan de macht. Frits reageert opvallend snel. In juli 1933 gaat hij naar Amsterdam, woont daar op twee verschillende adressen en laat in oktober zijn vrouw met Karl overkomen. Ze wonen daar op de Zuider Amstellaan 153 II. (tegenwoordig Rooseveltlaan)

Maar al een paar maanden later verhuizen ze in december 1933 naar Utrecht. Daar gaan ze in een flink huis in de Aurorastraat 30 wonen. Het is een nieuwbouwhuis[2] en zij zijn de eerste bewoners.

Het gezin blijft verhuizen. Ze gaan in 1936 in de wijk Tuindorp wonen op de Prof Leonard Fuchslaan 10. Op dat adres is de inschrijving in de kamer van koophandel van de fabriek Frits. Hij doet dat onder de naam 'Koperslager en Co' Het is een fabriek in 'chemisch-technische producten voor de schoen- en lederindustrie'.[3] 

Frits en Annie regelen een nieuw huis in dezelfde wijk. Op 15 augustus 1939 woont het gezin op de Prof Pullelaan 9. Nu hebben ze de ruimte om de ouders van Frits over te laten komen uit Duitsland, Eli en Helene Kupferschlag-Eisenberg.[4] 

De Duitsers bezetten Nederland. Karl gaat niet meteen na de start van de Joodse school half oktober 1941 naar die school. Eerst moet de burgemeester van Maartensdijk toestemming aan de gemeente Utrecht vragen of de joodse kinderen uit Tuindorp ook naar die school mogen. Immers Tuindorp behoorde toen nog tot de gemeente Maartensdijk.[5] Op de leerlingenlijst van 28 januari 1942 staat Karl wel vermeld.[6]

Op 11 februari 1942 overlijdt de oma van Karl, Helene Kupferschlag-Eisenberg. Zij wordt op de joodse begraafplaats aan het Zandpad in Utrecht begraven.

Het bedrijf van Frits krijgt het moeilijk. De anti-joodse maatregelen nemen toe. Hij besluit de niet-joodse boekhouder van zijn zaak te bevorderen. Jan Goedel wordt procuratiehouder. Maar dat mag niet baten. Een week later, op 28 mei 1942, wordt het hele bedrijf overgenomen door de Treuhänder[7] Adrianus Picard [8]

Op 17 mei 1943 wordt het bedrijf geliquideerd. 

Maar dat hebben Frits, Annie en Karl niet meer meegemaakt. Op 10 december 1942 stuurt de Ortscommandant het bevel dat hun huis op de Prof Pullelaan 9 per direct ontruimd moet worden.[9]

Waar het gezin vervolgens verblijft is onduidelijk. Maar op 10 februari 1943 worden zij geregistreerd in Westerbork en op 2 maart 1943 gaan ze op transport naar Sobibor waar ze drie dagen later vergast worden. Karl is dan 12 jaar oud.

Ook de opa van Karl, Eli Kupferschlag wordt vermoord. Hij is 19 februari 1943 in Auschwitz vergast, 73 jaar oud.