Isaak (Ies) Levie Creveld

Begin oktober 1941 moet de gemeente Zuilen een opgave doen van alle joodse kinderen die er in Zuilen wonen. Daar staat Ies Creveld op met geboortedatum en huisadres.

Ies Creveld is 9 jaar als hij eind oktober 1941 verplicht wordt om naar de Joodse school in Ondiep te gaan. Op de klassenfoto staat Ies Creveld in de klas met Betty Vaz Dias, zijn latere echtgenote. [1]

Vader Ben werkt in het abattoir op de Amsterdamse straatweg. Op een vrijdagmiddag loopt hij naar huis met zijn loonzakje. Als hij vlak bij het huis is, ziet hij dat het keukenraam opengaat en dat zijn vrouw hem toeschreeuwt; 'Wejiwerrig'. Dat is Jiddisch voor 'gooi weg'. Ben begrijpt meteen wat er aan de hand is en gooit zijn loonzakje in de struiken. Als hij binnen is ziet hij dat NSB'ers in hun huis op zoek zijn naar waardevolle spullen. Zo was het weeksalaris gered. [2]

In augustus 1942 krijgt het gezin een oproep om klaar te staan voor vertrek naar Westerbork. Net in die tijd krijgt moeder Eva een brief van haar vader, die al in Westerbork zit. Natuurlijk moet die brief eerst in Westerbork door de censuur. Maar de vader van Eva weet toch de boodschap over te brengen door de brief te schrijven met als afzender: "G.A. Pleite."

Izaak Levie (Ies) Creveld rond 1940 [3]

Voor de oorlog heeft Sipke Kooistra een tijd op kamers gewoond bij het gezin Creveld. Nu kunnen vader, moeder en Ies op de Prinses Beatrixlaan onderduiken in het onderwijzersgezin van Sipke Kooistra en zijn vrouw Gerritje. Na de oorlog krijgen de Kooistra's de onderscheiding 'rechtvaardige onder de volken'. [4] 

Rita, het kleine zusje van Ies is al eerder ondergebracht bij een niet joods pleeggezin. Door een misverstand is de onderduikplek bij de Kooistra's verraden. Dan valt het gezin helemaal uit elkaar. Vader Ben en moeder Eva duiken onder bij mevrouw Eding en haar dochter in de Spoorstraat. Dankzij het Utrechts Kindercomité wordt Ies naar Limburg gebracht. 

In het dorpje Tienray woont de kraamverzorgster Johanna van de Voort. Samen Nico Dohmen heeft zij een netwerk gemaakt van plekken waar joodse kinderen kunnen onderduiken. Ies Creveld blijft eerst een paar dagen in het huis van Johanna en daarna komt hij via andere adressen terecht bij het liefdevolle, Rooms Katholieke gezin van Lei Nabben en zijn vrouw Trui Vermeulen. Dat gezin woont in het Noord Limburgse Swolgen.  

Johanna van der Voort

Ies heet nu Kees de Vries. Hij is een geëvacueerd Rotterdammertje geworden met officiële papieren van het evacuatiebureau te Rotterdam. Volgens de collega van Johanna, Nico Dohmen verzon Kees / Ies altijd een smoesje om bij Johanna langs te komen om een appel te halen.

Ies vertelt zelf over Lei en Truus Nabben-Vermeulen: 'Bij de familie Nabben zaten op dat moment met mij meegeteld vier onderduikers, een meisje van drie jaar, Rietje, een jongen Jaap, een klein jongetje van ongeveer een jaar, Herman, die helaas tijdens onze onderduiktijd aan difterie is overleden. De familie Nabben waren boeren mensen, eenvoudige, goede en zeer moedige mensen.'

Over het verblijf van Ies in Swolgen wordt verteld: 'Braaf ging Kees elke morgen naar de kerk en nam net als de klasgenootjes aan de voorbereiding voor de plechtige communie deel. ´s Avonds bad hij met luide stem de rozenkrans mee. De smid, Brouwers Bèr, die honderd meter verderop woonde aan de Molenstraat, kon hem zelfs horen.'[6]  

In het verhaal over het gezin Nabben op de website van Yad Vashem staat: [7]  'In november 1943 waren er veel zoekacties en razzia's door de Duitsers, dus Isaak bracht veel tijd door in de bossen rond het dorp, samen met een van de kinderen van Nabben. 's Nachts sliep hij in het kippenhok.'

Als in 1944 het zuiden van Nederland bevrijd is, blijft Ies nog bij het gezin Nabben. Pas na mei 1945 gaan de ouders van Ies naar Swolgen om hem op te halen. Hij wordt herenigd met zijn ouders en zusje. In Utrecht gaat het gezin wonen op de F. Koolhovenstraat 34 in de wijk Zuilen. Na de oorlog trouwt Ies met zijn jeugdliefde Betty Vaz Dias. 

Betty en Ies in de vijftiger jaren [8]

Het gezin krijgt drie kinderen. Ies overlijdt op 59 jarige leeftijd op 26 maart 1992 in Brugge. 

Rita (officieel Frederika), de zus van Ies zegt in haar boek 'Ga Pleite!' over Betty: 'Tot mijn grote verdriet is mijn lieve schoonzus Betty in het voorjaar van 2019 overleden. Zij was een enorme aanwinst voor de familie Creveld. (...) Ze was iemand die je eigenlijk niet kan missen.'