Joodse school Utrecht
.

Lies (Liesel) Simons

De zoektocht naar het leven van Lies en Hella Simons begon met de iconische foto die arts en fotograaf Nico Jesse maakte van drie joodse meisjes. Collega historisch onderzoeker Jim Terlingen en ik waren al tijden geïntrigeerd door deze foto. Het is al lang bekend dat het linker en het rechter meisje de tweeling Sophie en Hadassa Wijzenbeek waren. Maar wie het middelste meisje was, is tot op heden onbekend.  

(foto: Nico Jesse / Nederlands Fotomuseum)

Jim daagde me uit: 'wat zou het mooi zijn als we daar achter zouden kunnen komen' appte hij mij. Zo begonnen we onze zoektocht. In perfecte samenwerking met gebruikmaking van ons beider onderzoeksvaardigheden kwamen we achter de identiteit van het middelste meisje: Lies Simons.

Het verhaal laat zich het best vertellen aan de hand van ons persbericht.

Persbericht
Onbekend joods meisje op iconische foto krijgt nu toch een naam
Twee historisch onderzoekers uit Utrecht hebben de naam en het levensverhaal achterhaald van het joodse meisje dat al bijna tachtig jaar onbekend is gebleven op een foto van Nico Jesse uit 1942. Op de Agnietenstraat staat tussen de tweelingzusjes Sophie en Hadassa Wijzenbeek hun vriendinnetje Lies Simons.

Lies is bijna 7 jaar oud als Nico Jesse zijn foto maakt. Ze woonde vlakbij de fotoplek op Twijnstraat 14, waar haar ouders dan een kleding- en textielzaak hebben (‘winkel in manufacturen’).
De onderzoekers, Jim Terlingen en Victor Frederik, ontdekten op een Amerikaanse website een foto van een meisje waarin ze het ‘onbekende meisje’ herkenden. Ze kregen daarna van familieleden van Lies de bevestiging dat het inderdaad om haar gaat. Hoewel zij de foto nooit gezien hebben – de familie woont in de Verenigde Staten - herkennen ze haar met absolute zekerheid.

 Een andere foto van Lies Simons in de oorlog (familie-archief)

De foto van Jesse is een van de iconische Utrechtse exemplaren uit de Tweede Wereldoorlog. Hij schoot hem op de Agnietenstraat bij het gebouw Fundatie van Renswoude. De meisjes dragen een ‘jodenster’. Vanaf begin mei 1942 zijn joodse burgers verplicht om zo’n ster te dragen.
Hij wordt in veel publicaties over de jodenvervolging gebruikt en maakte in 2019 deel uit van de selectie van de provincie Utrecht om uitgekozen te worden als de meest aansprekende van de Tweede Wereldoorlog.
Levensloop
Lies overleefde de oorlog samen met Hella op een onderduiklocatie in De Meern bij de familie Collard. Ook hun ouders hebben het gered door onder te duiken.
Eind vijftig vertrok Lies naar de Verenigde Staten, waar haar zus Hella enkele jaren eerder ook naartoe is gegaan. Beiden trouwden er en startten er een gezin. Ze onderhielden hun verdere leven nauwe contacten met hun onderduikgevers, Henri en Annette Collard, die ze altijd ‘hun jongens’ zijn blijven noemen. De Collards kregen in 2003 een Yad Vashem-oorkonde voor hun moed.
Lies Wishner-Simons overleed in december 2021 in de VS, 86 jaar oud.
Onderzoekers
Historisch onderzoekers Jim Terlingen (1965) en Victor Frederik (1952) zijn beiden al enige jaren bezig met het opdiepen van verhalen en feiten over joodse inwoners gedurende de Tweede Wereldoorlog in hun stad. Terlingen rondt op dit moment een boek af over de lokale Joodse Raad (zie: joodseraadutrecht.blogspot.com) en Frederik onderzoekt de Joodse school. Zij bundelden hun krachten in dit onderzoek.

Een uitgebreid verslag van onze ontdekking is te lezen in een artikel van collega Jim Terlingen: hier te vinden.

 Lies en Hella in 1942 (foto: familiearchief)

Link naar artikel op nos.nl:  hier

Artikel op Nieuws030: hier

Link naar artikel RTV Utrecht: hier

Artikel in diverse regionale bladen: hier