Hannelore & Kurt Cahn

Na de Kristallnacht [1] sturen Emil en Irene hun drie kinderen met een kindertransport naar Nederland. Daar woont in Rotterdam een zus van vader Emil. De bedoeling is dat ze in dat gezin ondergebracht worden. Maar de zwager van Emil verdient niet genoeg om nog drie extra kinderen te voeden. Bovendien wil de Nederlandse regering niet dat de Duitse kinderen opgenomen worden door familie. De regering wil ze niet laten wennen aan een gezinsleven in ons land, want het is de bedoeling dat die kinderen doorreizen naar andere landen.

De kinderen komen terecht in een opvang in Rotterdam: het Achterklooster [2]. Na een paar dagen verhuizen ze naar het Joodse weeshuis in Den Haag: “Ezer Jatom”. Vader Emil is inmiddels ook in Nederland en het lukt hem om door te reizen naar Engeland. Moeder Irene is in Duitsland gebleven om in Keulen haar moeder te verzorgen. [3] Als de oorlog uitbreekt wordt vader Emil in Engeland gevangen genomen; hij is ontslagen omdat hij verklaart dienst te nemen in het Engelse leger.

In september 1940 willen de Duitsers alle joods-Duitse vluchtelingen weg hebben uit de kuststreek. Op 8 september komen de drie kinderen Cahn in het Joodse Weeshuis in Utrecht: Nieuwegracht 92. Hannelore Cahn

Kurt gaat in Utrecht naar de lagere school in de Schoolstraat. Waarschijnlijk gaat Hannelore daar naar de kleuterschool. Vanaf de zomervakantie 1941 mogen de joodse kinderen niet meer naar hun 'eigen' scholen maar moeten zij naar een nieuw op te richten Joodse school. Vanaf half oktober 1941 kunnen Hannelore en Kurt naar de Joodse school op Ondiep 63. Hier staan ze ingeschreven op de leerlingenlijst van 28 januari 1942: [4]

Kurt Cahn

Of de zesjarige Hannelore en de elfjarige Kurt ook werkelijk op de Joodse school hebben gezeten, is niet zeker. Als ze die school al hebben bezocht is dat niet lang geweest, want op 12 februari 1942 worden alle Duitse kinderen van het weeshuis afgevoerd naar kamp Westerbork. [5] Ook hun oudere broer Joseph komt op die dag in Westerbork.

De meeste Duitse weeskinderen gaan met het allereerste transport naar Auschwitz. De drie Cahn kinderen zijn daar niet bij. Zij blijven relatief lang in Westerbork.

In april 1942 viert Kurt in Westerbork zijn 'bar mitswa', het ritueel waarbij een joodse jongen 'volwassen' lid is van de joodse gemeenschap. [6] Kurt krijgt na het feest een sidoer (gebedenboek). Trots heeft hij daar zijn naam in geschreven: [7]

Joseph werkt in het kamp als timmerman [8] Met de een na laatste trein die uit Westerbork naar het oosten vertrekt gaan zij op 4 september 1944 naar Theresienstadt. Mogelijk hebben ze daar hun moeder Irene nog ontmoet. In Theresienstadt heeft haar moeder nog een baby gekregen. De Cahns hebben er een half zusje bij: Tana.

Op 23 oktober gaat de negenjarige Hannelore vanuit Theresienstadt op transport naar Auschwitz. Twee dagen later is zij daar vergast. Als de Russen Theresienstadt naderen wordt het kamp ontruimd. Kurt en Joseph gaan op de dodenmars richting het westen. Kurt houdt het niet vol en ergens in midden Europa sterft hij. Wat er met Joseph gebeurd is, is onduidelijk. Pas in 1958 is hij officieel dood verklaard.

Vader Emil overleeft de oorlog. Hij blijft in Engeland en verandert zijn naam in Eric Caley. Ook moeder Irene overleeft de oorlog; ze wordt herenigd met haar dochtertje Tana en hertrouwt later. In 2019 krijgt Tana in Maastricht Kurts gebedenboekje. [9]